سلام

این باری هست که به صورت رو در رو با شما صحبت می کنم.در ابتدا ماه مبارک رمضان رو تبریک میگم و امیدوارم از این فرصتی که صاحب فرصت در اختیار شما قرار داده بهره کافی ببرید.

جدیدا به رباتیک علاقه مند شدم از شما مخواهم هرچی بلدید به من یاد بدید منم قول می دم هرچی یاد گرفتم براتون بنویسم

آنچه که در پایان هر ســال مــالـی، توجه محافل مختلف به ویژه کارشناسان و فعالان صنعت عظیم نفت و گاز را به خود جــلب می کند، نتایج نهایی آمار و ارقام مـــقـایـسه ای- تــحـلـیـلی فـعـالـیـت ایـن گـونـه شــرکـت ها در جــهان است. نشریه "Energy Business & Technology" با هدف فراهم کردن اطلاعات موثق و کارآمد برای کـارشناسان و سـایـر افراد، مجموعه ای از بـررسی های آماری برای مـعرفی ۲۵۰ شـــرکت برتر انرژی جهان گردآوری کرده است. اما از آن جایی که برشمردن نام این۲۵۰شرکت و ارائه مشخصات آماری آنها نیازمند مجالی طولانی است، در این مقاله به بررسی جامع ده شرکت برتر نفت بسنده می کنیم.
شــرکت نـفـت رویال داچ/ شـل بر صــدر رده بندی شرکت های بزرگ نفت و گاز جهان قرار گرفته است. چهار شرکت «رویــال داچ/ شــل»، «اکــسـون مــوبیل» و «توتـال فینا الف» و «انی اس پی ای»، موقعیت سال گذشته خود را حفظ کرده اند. به گفته «سر فیلیپ واتس»، رئیس کمیته مدیران عامل شرکت «رویــال داچ/شل»، ساز و کار مهم این شرکت در آینده افزایش سهم تأسیسات بالادستی در صنعت نفت است. شرکت های «پتروبراس» برزیل، «بــی پــی» انگلستان، «پتروچاینا» چین، «اســتـات اویل» نروژ، «رپسول» اسپانیا و «یوکوس» روسیه به ترتیب، رده های پنجم تا دهـم بزرگترین شرکت های نفتی را به خود اختصاص داده اند. در این میان شرکت «رپـسول» با ۳۰ پله صعود از رده سی و نهم به رده نهم رسیده است. علت این تغییر چشم گیر و بهبود وضعیت «رپـســـول» کاهش هزینه های شـرکت اعلام شده است. جدیدترین سازوکار «رپســـول» افزایش تولید سالانه نفـت و گاز تا پایان سال ۲۰۰۷ به میزان ۵/۰ درصد است. تولید روزانه این شرکت یک میلیارد بشکه معادل نفت است. مجموع ذخایر نفت و گاز آن نیز برابر با ۵ مـیـلیارد بشکه معادل نفت است. ضمن اینکه ظرفیت نه پالایشگاه رپسول بیش از ۲/۱ مـیـلیارد بشکه در روز برآورد شده است. شرکت نفت «اســکــاتـیـش پــاور» انـگلستان نیز با اجرای مدیریت هزینه ها از رده ۱۶۱ به رده چهلم صعود کرده است.
درآمدهای ده شرکت برتر نفت جهان در بررسی میزان درآمــدهای ده شرکت برتر نفــت جهان، شــرکت «رویــــال داچ/شـــل» با افزون بر ۱۷۹ میـلیارد دلار درآمد ناخالص (فروش) توانسته است در میان شرکت های دیگر رتبه نخـست را به دست آورد. شرکت آمریکایی «اکسون موبیل» با ۹/۱۷۸ میلیارد دلاردرآمد (revenue) ، «بی پی» انگلستان با ۷/۱۷۸ میلیارد دلار، «توتـــال فــینا الـف» فرانسه ۵/۱۰۷ میلیارد دلار، «شورون تـــگــزاکو» با ۶/۹۱ میلیارد دلار، «انی» با ۳/۵۱ میلیارد دلار، شرکت آمریکایی «کونوکو فیلیپس»، با ۵/۵۰ میلیارد دلار، «سوئز» فرانسه با ۳/۴۸ میلیارددلار،"RWE AG"آلمان با ۶/۴۵ میلیارد دلار، «توکیو الکتریک پاور»، ژاپن با ۴/۴۰ میلیارد دلار در سـال ۲۰۰۴، رده های دوم تا دهم ده شرکت برتر نفت جهان رابدست آوردند. شرکت های روسی «لوک اویل» با ۳/۱۵ میلیارد دلار در رده سی وهفتم و «گازپروم» با ۵/۲۰ میلیارد دلار در رده بیست و هفتم و «یوکوس» با ۳/۱۱ میلیارد دلار در رده پنجاه و سوم قرار گرفته اند.

شاخص مالی ده شـــــرکت برتر نفت جهان شاخص مالی شرکت ها از موضوعات دیگری است که هدف آن ارائه آمار دقیق و مقایسه ای میزان سود، دارایی و درآمد ده شرکت برتر نفت جهان است. در ذیل به بررسی اجمالی آنها خواهیم پرداخت:

بررسی میزان سود در بررسی میزان سود شرکت های نفـت بــرتر جــهان نــیــز، «اکسون موبیل» با ۰۱/۱۱ میلیارد دلار در مقـام نخست قرار گرفته است. «رویال داچ/شل» با ۴/۹ میلیارد دلار، «بی پی» با ۹/۶ میلیارد دلار، «توتال فینا الف» با ۲/۶ میلیارد دلار، «پتروچاینا» با ۶/۵ میلیارد دلار، «پــتــروبراس» با ۳/۵ دلار، «انی» با ۸/۴ میلیارد دلار، «یوکوس»با۰۵/۳میلیارد دلار،«کریا الکتریک پاور» با ۵/۲ میلیارد دلار، «اســتات اویــل» با ۴/۲ میلیارد دلار در رده های دوم تا دهم هستند.

بــررسی میزان دارایی در رده بندی دارایی شرکت های برتر نفت جهان، این بار شرکت «بی پی» با ۱/۱۵۹ میلیارد دلار گــوی ســبـقـت را از سایـر شرکت ها ربوده است. «رویـــال داچ/شــل» با ۷/۱۵۲ میلیارد دلار در رده بعدی قرار گرفته است. «اکسون موبیل» با ۷/۱۵۲ میلیارد دلار، «توکیو الکتریک پاور» با ۶/۱۱۹ میلیـارد دلار، «ای. آن ای جــیــگ» با ۶/۱۱۸ مـیـلـیـارد دلار، «RWE AG» با ۱/۱۰۵ میلیارد دلار، «توتـــال فینا الف» با ۵/۸۹ میلیارد دلار، «سوئز» با ۲/۸۸ میلیارد دلار،«گازپروم»با ۷/۷۷ میلیارد دلار،«شورون تگزاکو» با ۳/۷۷ میلیارد دلار در رده بندی سوم تا دهم قرار گرفته اند.

بخش اکتشاف و تولید در زمینه اکـتشاف و تولید نفت در جـهـان، در مـجـمـوع ۲۳ فعال وجوددارد.متوسط میزان دارایی این شرکت ها درسال۲۰۰۴،حدود ۰۵/۹ میلیارد دلار، متوسط میزان درآمـــد آنها ۸/۳ میلیارد دلار، متوسط میزان سود آنها ۴۲۷ میلیارد دلار برآورد شده است.

پالایش و بــازاریابی در بخش پالایش و بازاریابی نفت در مجموع ۳۷ شرکت در جهان فـعالیت دارند. ارزیابی های انجام شده، متوســط مــیــزان دارایی مجموع شرکت های نفت جهان،۱/۱۰میلیارد دلار،متوسط میزان درآمد۸/۱۳ میلیارد دلار، متوسط میزان سود ۳۴۱ میلیارد دلار نشان می دهد. در مجموع ۳۰ شرکت در هر دو بخش نفت و گاز تلفیقی جهــان فعالیت دارند. متوسط دارایی شــرکـت های فعال این بخش در سال ۲۰۰۴ حدود۰۵/۳۶ میلیارد دلار، متوسط درآمدها ۱/۳۳ میلیارد دلار،متوسط میزان سود آنهاحدود۰۴/۲میلیارد دلاربرآورد شده است. تعداد شرکت هایی که دربخش گاز جهان به فعالیت می پردازند،۳۵شرکت است. در برآوردهای انجام شده،متوسط دارایی این شرکت ها در سال ۲۰۰۴، حدود ۰۸/۶ میلیارد دلار، متوسط درآمد حدود ۲/۳ میلیارد دلار، متوسط سود ۲۵۳ میلیارد دلار است. با یک نظراجمالی می توان دریافت متوسط شاخص های مالی شرکت های جهان(دارایی، درآمد و سود)دربخش گازنسبت به سایربخش ها کمتراست.درحالی که شرکت هایی فعال در هر دو بخش نفت و گاز، بالاترین میزان متوسط شــاخص های مالی را در سال ۲۰۰۴ به خود اختصاص داده است.

www.assaluyeh.com

انــتقال گــاز به نقاط دوردست، هـــمواره با مــشکلات فراوانی روبه روبوده است. امــروزه فـــناوری ال.ان.جـــــی به عنوان راهکاری بسیار اقتصــادی و قــابل اطمیــنان در ایـن زمینه مطرح است، اما پیشرفت های اخیر در زمینه استفاده ازسایرفناوری ها نیز سبب شده است که استفاده از روش هایی نظیر CNG(گاز طبیعی فشرده شده) و هیدرات هم به عنوان راه حلی برای انتقال گاز به مناطق طولانی مطرح شوند.

بدون شــک گاز طبیعی منبع مهم تامین انـرژی در قــرن جدید است. امروزه فناوری های بسیاری برای استحــصال، انتقال و بــه کارگیری از منابـع گازی رشــد یافته اند. توسعه سریع صنعت گاز نیز از فناوری های مهمی تأثیرپذیرفته است که ازاواسط قرن بیستم مطرح شده اند. انتقال گاز طبیعی به واسطه مــاهــیـت گــازی آن بــا دشواری روبه رو است و حتی استفاده از ساده ترین روش انتقال یعنی خطوط لوله درفواصل طولانی با مشکلات زیادی روبه رو می شود. باتوجه به توانایی های موجود فناوری برای انتقال گاز به منـاطق دوردست، روش ال.ان.جی یا گاز طبیعی مایع شده به عنوان یک روش اقتصادی، توانسته است دشواری حمل گاز را تا حد زیادی برطرف سازد. برخی از کارشناسان تبدیل گاز به فرآورده های مــایــع (GTL) را نیــز راهــکاری مناسب برای انتقال گاز به بازارهای دوردست بیان می کنند، زیرا معتقدند با این که هنوز فناوری یا تبدیل گاز به فرآورده های مایع به طور گسترده مورد استفاده کشورهای دارنده گاز قرار نگرفته ،اماحمل فرآورده های مایع به بازارهای مصرف بسیار ساده تر و کم هزینه تر از روش تبدیل ال.ان.جی است.

درفناوری GTL، گاز طبیعی در یک رشته فعل و انفعالات شیمیایی به مایعات میان تقطیر هیدروکربوری مانند نفتا، سوخت جت، دیزل و پایه های روغنی و...تبدیل می شود.دراین روش،گازطبیعی نخست به گازهای سنتز منوکسید کربن وهیدروژن تبدیل می شود،سپس دریک رشته واکنش های شیمیایی تحت تاثیر بــستر کاتالیستی محصولات هیدروکربوری مایع که در حال حاضر دارای بازار خوبی هستند، تولید می شوند.

علاوه بر آن، فرآورده های مـایع گاز را به آسانی می توان در بازار مصرف به فروش رساند، ولی به دلیل نوع خــاص تقاضای ال.ان.جی که به تــاسیسات دریـافــت خـاصی نیازمند است، فروش ال.ان.جی همواره با دشــواری بـیشتری روبه رو است. به واسـطه هزینه های بالا برای انتقال گاز طبیعی در هر یـک از فناوری های گفته شده، تحقیق و پژوهش برای یافتن راهکارهای دیگرهمواره ادامه دارد.اگرچه هنوز استفاده از فناوری GTL در جـهـان گـستـرش زیـادی نـیـافـتـه، سـرمـایه گذاری قــابل توجه کشورهای صاحب منابع گاز هـمانند قــطـر، برای استفاده از این فناوری، نشانگر توسعه و سودآوری این فناوری در آینده ای نزدیک است.

فـنـاوری GTL بـا پیشینه بیش از 70 سـال، در مقیاس تجاری هنوز درآغازراه توسعه قراردارد.فناوری تبدیل گازبه فرآورده های مایع گرچه بـرای بسـیـاری از تـوسعه دهندگان عمده این فناوری، مانند شل، ساسول، اکــسون مــوبیل و سـنترلیوم شناخته شده است، اما تعداد واحدهای بزرگ تجاری درجهان در این زمینه بسیار محدود و امروزه مقدار کمی از منابع مالی موسسه های بزرگ به این امر اختصاص یافته است.

علاوه بر فناوری های ال.ان.جی وGTL، فناوری CNG و هیدرات نیزممکن است بتوانندبه عنوان راهکاری مناسب وارزان برای انتقال گاز مــطــرح شـوند. فناوری CNG ، برای انتقال گاز طبیعی در مسافت های طولانی، قابلیت مهمی به شمارمی روند.CNG رامی توان در کشتی های مخصوصی ذخیره، سپس به مقاصد مـورد نـظر حـمـل کرد. اگـر چه یک کشتی حامل CNGنمی تواندگازرا به مقادیر بارگیری شده در کشتی های LNG انتقال دهد، ولی روش مـایـع سازی همچنین تبدیل مجدد به گاز در فــنــاوری CNG آســان تـر و بـسـیـار کــم هـزینه تر از ال.ان.جی است. ذخیره سازی گازدرکشتی هایCNGبه صورت نگهداری گازدرلوله های بـا تــحمل فشار 3000-1500 پی.اس.آی و به قطر 18 تا 36 اینچ است.

این لوله ها که به صورت افقی و عمودی در کشتی تعبیه شده اند، توانایی ذخیـره سـازی مقادیر زیادی گاز را در خود دارند. برای کاهش خطرهای احتمالی، دمای این لوله‌ها در 20- درجه سانتی‌گراد حفظ می‌شود. به دلیل فشاربالای CNG در مخازن لوله‌ای شکل، بالابودن احتمال خطر انفجار، ازمشکلات اساسی عملی نشدن کاربردوسیع فناوریCNGدرجهان است. امروزه استفاده از تکنیک های جـدید در سـاخت کشـتی های CNG یعنی به کارگیری لوله هایی به قــطــر 6 اینچ که به صورت قرقره های بزرگ درون کــشــتـی تـعبـیه مـی شوند، پیشنهاد شده است. این کشتی ها توانایی ذخـیره سازی بیشتری از گــاز را در خـود دارند. فـنـاوری CNG بــرای انتقـال گاز مخازن آب های عمیق که انتقال گاز آنها با استفاده از خط لوله به ساحل با دشواری و هزینه بالا روبه رو است، می تواند کاربرد یابد.

سادگی فرآیند تولیدCNG و فناوری ساده تر ساخت کشتی های حمل آن نسـبـت به ال.ان.جـی، طــرح های CNG را به عنوان گزینه ای بالقوه برای انتقال گازمطرح کرده است.باتوجه به شرایط موجودفناوریCNG، استفاده از آن تنها برای انتقال گاز تا فواصل 2500 مــایل مطمئن به نظر می رسد. تحقیقات در زمینه استفاده از فــنـاوری CNG برای انتقال گاز طبیعی در کشورهای آمریکا و استرالیا همچنان ادامه دارد.

فناوری CNG در صورت کاهش دادن خطر انفجار در هنگام انتقال آن، مـی تواند رقیبی برای فناوری LNG در فواصل کوتاه تر باشد. برای کـشـورهایی همانند کشور ما که دارای ذخایر عظیم گازی است، تحقیق و تـوسـعـه در زمینه طرح های GTL و CNG به عنوان راهکارهای جدید انتقال گاز، در تحقیق و پژوهش صنعت گاز می تواند به شمار رود.

توســعـه و تـوجـه بیشتر به ایـن فناوری ها و به ویژه فناوری GTL در کشور می تواند بازارهای صادراتی گاز را به همراه داشته باشد. یکی از عوامل موثر در میزان سرمایه گذاری دربخش GTL در ایران، وجود تــوانمندی هـای فنی و مهندسی بالقوه در صنایع نفت و گاز این کشور، به لحاظ مدیریتی و فنی است. در حـدود دو سوم ماشین آلات و مخازن مورد کاربرددریک واحد تولیدیGTL را در صنایع نفت و گاز ایران می توان یافت. از طــرفی از لحـاظ نیروی انسانی ماهر و متخصص، شرکت های مهندسان مشاور ایران تاکنون دو واحد تولیدی متانول و یک واحد تولیدی MTBE را بدون کمک شــرکت های خارجی به پایان رسانده اند و یا در حال تکمیل آنها هستند.به همین دلیل، این اعتقاد که انجام مهندسی تفصیلی پروژه هایGTLدرایران باقیمتی کمتراز نصف عرف جهانی امکان پذیر است، دور از ذهن نخواهد بود.درضمن وجود نیروی انسانی آموزش دیده درایران می تواندهزینه های عملیاتی یک واحدتولیدی GTL را به میزان قابل ملاحظه ای در قیاس با دیگر نقاط جهان کاهش دهد.

وجود مخازن عظیم گازی یکی ازعـوامل اسـاسی در اقتصادی بودن یک طرح GTL است. برای مثال مـیـزان گاز مورد نیاز برای یک واحد تولیدی GTL به ظرفیت70 هزاربشکه در روز و به مدت 25 سال حدود 5/5 تــریـلـیـون فـوت مکعب است.منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی در بندر عسلویه و میدان های،نارو کنگان در نزدیکی پارس جنوبی، یکی از مناسب ترین مراکز برای ساخت واحد تولیدی GTL است.

ویژگی های فناوری GTL برای ایران

در دهه اخیر، مخازن گــازی مـتمرکز، عظیم و متعددی در آب های خلیج فارس و در مناطق جنوبی ایران کشف شده اند.بسیاری از این میدان ها، هنگام فعالیت های اکتشافی شرکت ملـی نفت ایران و شرکت های بین المـلـلی خـارجـی برای یافتن مـیـدان های نفتی جدید به اثبات رسیده اند.هم اکنون احتمال اکـتـشـاف های جــدیـد دیگری از مخازن گازی متمرکز در نواحی خشک و در آب های دریای خزر و خلیج فارس، وجود دارد.
بهـــره گــیری از فناوری GTL برای تحرک بخشیدن به صادرات گاز و تولید محصـولات سوختی با کیفیت بالا از جمله هدف هایی است که ایران نباید حـتـی یـک لـحـظه از آن غافل باشد. واقع شدن این میدان های گازی نزدیک به آبراه ها و در فاصله کمی از خشکی یکی از عواملی است که پروژه های صــادراتی گــاز طبیعی را به شکل GTL و LNG اقتصادی می کند. یکی دیگر ازویژگی های اجرای پروژه های GTL در ایران این است که صرفــنظرازسهم ایران درسازمان کشورهای صادرکننده(اوپک) می توان از مایـعات میان تقطیری برای مصارف داخلی به جای نفت خام بهره برد؛ازاین روبه همان میزان،نفت خام صادراتی ودرآمد ملی افزایش می یابد.سهم تخصیصی ازسوی اوپک براساس تولیدات کشورهای عضو اوپک تـعیین می شــود؛ از این رو اگر ایران بتواند تولیدات نفت خام خود را از این طریق افزایش دهد، سهم آن نیزبیشتر از میزان صادرات کنونی خواهد بود. از لحاظ مقدار، تولید هر بشکـه محصولات فناوری GTL دو بشکه نـفـت خـام برای صـادرات را در پی دارد. بنابراین با توجه به روند روبه رشد مصرف آینده محصولات سوختی برای ایران،استفاده از GTL لازم و ضروری به نظر می رسد.
www.assaluyeh.com

توربین های گازی دارای شرایط کاری سخت می باشند و قطعاتی نظیر پره های توربین باید در درجه حرارت های بالا استحکام مناسبی داشته باشند.همچنین به دلیل اتمسفرشدیدا اکسیدکننده و خورنده توربین ها، قطعات مختلف توربین بویژه پره ها باید مقاومت بالایی در برابر خوردگی داغ و اکسیداسیون داشته باشند. تاکنون آلیاژهای پایه نیکل و پایه کبالت بهترین آلیاژها برای ساخت قطعات توربین بوده اند اما حتی با بهینه کردن ترکیب شیمیایی سوپر آلیاژها امکان دستیابی به کلیه خواص مطلوب فوق وجود ندارد لذا برای مقاوم سازی این آلیاژها در برابر خوردگی داغ، اکسیداسیون و سایش، پوشش هایی در سطح آنها صورت می گیرد . یک نوع از پوشش های کار آمد برای این منظور پوشش های سد حرارتی      (Thermal Barrier Coatings)   هستند که به اختصار پوشش های TBC  نامیده می شوند.

اغلب پوشش های TBC بر پایه زیرکونیا ( Zro₂ ) می باشند که با افزودن ترکیباتی مثل ایتر یا (Y₂o₃ ) پایدار می گردند. Zro₂  دارای هدایت حرارتی کم و ضریب انبساط حرارتی بالا می باشد و افزودن Y₂o₃ به آن موجب ایجاد مقاومت بیشتر در برابر شرایط سیکل حرارتی می گردد. با بکارگیری این پوشش ها و با استفاده از خاصیت هدایت حرارتی کم آنها راندمان توربین های گازی افزایش می یابد زیرا با حضور این پوششها دمای فلز پایه تا 170^˚C کاهش پیدا میکند ودرنتیجه امکان افزایش دمای کاری توربین فراهم میشود.

در حال حاضر تحقیقات برای توسعه اینگونه پوشش ها و همچنین بکارگیری نوع دیگری از پوشش های فلزی که بعنوان لایه bond coat  بین فلز پایه و پوشش سرامیکی قرار می گیرند، درحال گسترش می باشد.

لایه bond coat معمولا یک پوشش فلزی است که چسبندگی پوشش سرامیکی را به فلز پایه افزایش می دهد. درحال حاضر برروی سوپر آلیاژها ابتدا یک لایه از پوشش فلزی bond coat به ضخامت 80-150μm داده شده است و بر روی آن پوشش سد حرارتی با ضخامتی در حدود 300μm تا  2 mmبکار گرفته می شود.

برنامه (Industrrial Power Generation) IPG یک همکاری مشترک از سازندگان توربین گاز، دانشگاهها، شرکتهای گاز طبیعی، تولید کنندگان انرژی الکتریکی، آزمایشگاههای ملی و استفاده کنندگان صنعتی می باشد. همکاری فوق که شامل طیف وسیعی از مشارکت کنندگان مختلف است منابع و امکانات فنی- اقتصادی- تحقیقاتی مناسبی را برای ایجاد یک تحول اساسی در فن آوری توربین گاز فراهم می آورد. یکی از قدمهای اولیه این برنامه تولید پوشش سد حرارتی TBC برای توربینهای گاز بوده است.

منبع :     دفتر فن آوریهای صنعتی – راندمان انرژی و انرژیهای نو- دپارتمان انرژی آمریکا

آدرس : http://www.oit.doe.gov/  

نفت خام

تاریخچه :
این ماده را از قرنها پیش بصورت گاز در آتشکده و یا به فــــرم قیر (ماده ای که پس از تبخیر مواد فرار یا سبک نفت از آن باقی می‌ماند) می‌شناخته‌اند یا بطوری که در کتب مقدس و تاریخی اشاره شده است کـــه در ساختمان برج بابل از قیر استفاده گردیده و کشتی نوح و گهواره موسی نیز به قیر اندوده بوده است. بابلی‌ها از قیر بعنوان مـاده قابل احتراق در چراغها و تهیه ساروج جهت غیر قابل نفوذ نمودن سدها و بالاخره جهت استحکام جاده‌ها استفاده می‌کرده‌اند.
مدت زمان مدیدی ، مــــورد استعمال نفت فقط برای مصارف خانگی و یا به عنوان چــرب‌کننده‌ها بود، اما از آغاز قرن شانزدهم میلادی روز به روز موارد استعمال آن رو به افزایش نهاد تا اینکه در ســـال 1854 دو نفر داروساز وجود یک فراکسیون سبک قابل اشتعال را درروغن زمینی تشخیص دادند وهمچنین به کمک تقطیر،مواد دیگری بدست آوردند که برای ایجاد روشنایی بکار می‌رفت. بر اساس این کار آزمایشگاهی بود که بعدا دستگاههای عظیم تصفیه نفت طرح‌ریزی و مورد بهره برداری قرار گرفت. صنعت نفت در آتازونی در سال 1859 شروع شد.

نفت خام :                                                                                                                         
به نفتی که از چاه بیرون کشیده می‌شود، نفت خام می‌گویند. نفت خام را تصفیه می‌کنند، یعنی هیدروکربنهای گوناگونی را که نفت خام از آنها تشکیل شده است از یکدیگر جدا می‌کنند که به این کار پالایش نفــت می‌گویند و در پالایشگاهها این کار انجام می‌شود. نفت منبع انرژی و سرچشمه مواد اولیه بسیاری ازترکیبات شیمیایی است.نفت ازعوامل اصلی اقتصادی مدرن بشمار می‌رود. در صنایع جدید از ثروت بیکران و تغییر و تبدیل مواد خام اولیه آن بی‌اندازه استفاده می‌شود.

تشکیل نفت خام :

نحوه پیدایش نفــت دقیقا تشخیص داده نشده و در این مــورد فـرضیات گوناگونی پیشنهاد شده است.بــرخی از این تئوریها، مربوط به مواد معدنی و بعضی دیگر مربوط به ترکیبات آلی می‌باشد.

تشکیل نفت از مواد معدنی :
اساس این فرضیه بر این است که کربورهای فلزی تشکیل شده در اعماق زمین در اثرتماس با آب‌هایی که درزمین نفوذ می‌نماید، ابتدا ایجاد هیدروکربورهای استیلنی با رشته زنجیر کــوتاه می‌کند. سپس هیدروکربورهای حاصل در اثر تـــراکم و پلیمریزه شدن ایجاد ترکیبات پیچیده و کمپلکس را می نماید که اغلب آنها اشباع شده است.

تشکیل نفت از مواد آلی :
درهر سال حدود5.110تن مواد آلی دراقیانوسهای جهان تولید می‌شوند که اکثریت آنها در داخل رسوبات دریایی مدفون می‌شوند. مواد حاصل از فرسایش سنگها در خشکی به داخل اقیانوسها حمـل می‌شوند و در مناطق ساحلی خصوصا در دلتاهای رودخانه‌ای بیشتر ازسایر جاها رسوب می‌کنند.همچنین مقدارمشابهی از مواد گیاهی حاصل ازخشکی نیز در داخل اقیانوسها انباشته می‌شوند.
بر اساس این فرضیه تشکیل نفت را در اثر تجزیه بدن حیــوانات در مجـــاورت آب و دور از هـوا می‌دانند. زیرا در این شرایط ، قسمت اعظم مواد ازته و گوگردی تخریب و مواد چرب باقیمانده در اثــر آب ، هیدرولیز می‌گردد. اسیدهای چرب حاصله ، تحت اثر فشار و درجه حرارت با از دست دادن عوامل اسیدی تولید هیدروکربورهائی با یک اتم کربن کمتر می‌نماید.
"انگلر Engler" از تقطیر حیوانات دریائی توانسته است مـواد نفتی را تهیه نماید و با توجه به خاصیت "چرخش نوری"( فعالیت نوری میزان توانایی یک ماده در چرخش نور قطبیده مسطح می‌باشد که جهت چــرخش و میزان آن در تجزیه‌های کمی و کیفی و تعیین ساختمان شیمیایی مواد مفید است.)مواد نفتی که علت آن وجود گلسترین است (ماده ای که در بدن حیوانات وجود دارد) این فرضیه بیان و مورد تایید شده است. در صورتی که فــرضیه های دیگر که مبتنی بــر اساس مواد معدنی در تشکیل نفت می‌باشد، هیچگونه توضیح و دلیل قانع کننده ای در مورد این ویژگی نمی‌تواند بیان نماید مانند تشکیل متان به صورت معدنی که در فضا و در چندین سیاره دیگر یافت می‌شود استثنایی در این مورد است. معمولا متان معدنی نمی‌تواند تشکیل ذخـایر عمده گازی را بدهد.
همچنین نفت می‌تواند از تجـزیه گیاهان تولید گردد. در این حالت ، خاصیت چرخش نور را به علت وجود ترکیب مشابه گلسترین یعنی پلی استرولها می‌دانند."مرازک Mrazec" ، میکروبها را در این تغییر و تبدیل مــوثر می‌داند. تئوری تشکیل نفت بر مبنای مواد آلی ، فعلا بیشتر مورد قبول می‌باشد و اختلاف قابل ملاحظه‌ای را که بین منابع نفتی مشاهده می‌گردد،بعلت شرایط و عوامل مختلف تشیکل منابع نفتی می‌دانند.

مواد سازنده نفت خام :
مواد سازنده نفت از نظر نوع هیدروکربور و همچنین از نظر نوع ترکیبات هترواتم دار بستگی به محل وشرایط تشکیل آن دارد. بنابراین مقدار درصد مواد سازنده نفت خام در یک منبع نسبت به منبع دیگر تغییر می‌کند. بطور کلی مواد سازنده نفت شامل: هیدروکربورها- ترکیبات اکسیژنه - سولفوره - ازته و مواد معدنی می‌باشد..

واسطه های تشکیل نفت

اسیدهومیک C2OHOO6

آب رودخانه حاوی مواد غذایی معدنی وهمچنین شامل مقدارقابل ملاحضه‌ای مواد آلی می باشند که از این مواد مخصوصا اسید هومیک ومواد مشابهی که در اثرتجزیه مواد گیاهی حاصل می‌شوند می‌توان نام برد. اسیدهومیک به صورت ضعیف در آب حل می‌شود و نقش قابل ملاحظه‌ای را در بوجود آوردن منابع هیدروکربنی عهده‌دار است

نیتروژن و فسفر که کمبود این مواد در دریا باعث مرگ تعداد بسیاری زیادی از جانداران می‌شود ،جلبکهای پلانکتونیک (پلانکتونی)وزئوپلانکتونها(که موادآلی غنی ازلیپید رامی‌سازند)،نیز نقش قابل ملاحظه‌ای را دربوجود آوردن منابع هیدروکربنی عهده‌دار هستند

مکان های تشکیل نفت

آب و تشکیل نفت
در نواحی قطبی خصوصا در جاهای سرد، آبهای با دانسیته زیاد به اعماق فرو رفته و به سمت عرضهای جغرافیایی پایین جاری می‌شوند. در نواحی با بادهای خشکی غالب،به عنوان مثال درکرانه‌های غربی قاره‌ها چاه‌های آرتزین قوی وجود دارند که حاوی آب غنی از مواد مغذی به مانند اعماق اقیانوس‌ها هستند که این امر تهیه مواد اساسی خصوصا تولید مواد اولیه آلی بادرصد بالا و به دنبال آن تشکیل نفت را موجب می‌شوند. بهترین مثال در این مورد ساحل غربی آمریکای جنوبی می‌باشد.

دلتاها و تشکیل نفت
در مردابهای ساحلی خصوصا دلتاها ، تولیدات زیاد مواد آلــی سبب رویش و شکل گرفتن گیاهان و درختان می‌شود که در بقایای این گیاهان بزرگ امکان دارد تورب تشکیل شده و با قرار گرفتن درعمق بیشتر و دگرگون شدن به لیگنیت و زغالهای بیتومینوز تبدیل گردد که چنین ته نشستهایی یک منبع ذخیره نفت و گاز نیز می‌باشند.

منابع:

www.assaluyeh.com

www.roshd.ir